Opodatkowanie ryczałtem (tzw. podatek estoński) – nowe zasady opodatkowania spółek cz. I

Od 1 stycznia 2021 r. weszły w życie rewolucyjne zmiany w przepisach podatkowych, w tym wprowadzony zostanie nowy system opodatkowania spółek, tzw. „podatek estoński”.

Zgodnie z ustawą z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, która została opublikowana w Dzienniku Ustaw 30 listopada 2020 r., spółka akcyjna oraz spółka z o.o. mogą wybrać opodatkowaniem ryczałtem.

Istotą powyższego ryczałtu jest opodatkowanie zysków spółki kapitałowej dopiero w momencie ich dystrybucji do wspólników. Opodatkowanie ryczałtem obejmuje okres czterech lat podatkowych (z możliwością jego przedłużenia na kolejne takie same okresy). W założeniu Ministerstwa Finansów taki system opodatkowania ma być również dużym uproszczeniem, gdyż będzie brak konieczności prowadzenia oddzielnej ewidencji dla celów podatkowych. Do wyliczenia wysokości podatku wystarczająca będzie rachunkowość finansowa podatnika. Nie oznacza to oczywiście, że podatnik nie będzie miał żadnych obowiązków podatkowych gdyż nadal będzie zobowiązany m.in. do składania deklaracji podatkowych. Co istotne ten model opodatkowania nie będzie obowiązkowy, tj. jeżeli dany podatnik (spółka) będzie spełniać kryteria opodatkowania ryczałtem może wybrać opodatkowania ryczałtem.

Poniżej przedstawiamy krótkie podsumowanie najistotniejszym zasad określonych w nowych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych („Ustawa CIT”).

Kto może skorzystać z „podatku estońskiego”?

Zgodnie z nowymi przepisami aby spółka z o.o. lub spółka akcyjna mogła skorzystać z „podatku estońskiego” trzeba spełnić szereg warunków określonych w art. 28j Ustawy CIT. Do najważniejszych należą:

• wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne;
• łączne przychody z działalności osiągnięte w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły 100 000 000 zł lub wartość średnich przychodów z działalności, obliczona na ostatni dzień poprzedniego roku podatkowego z okresu opodatkowania ryczałtem, nie przekroczyła 100 000 000 zł, przy czym przychody te są liczone z uwzględnieniem kwoty należnego podatku od towarów i usług;
• mniej niż 50% przychodów o których mowa powyżej pochodzi m.in. z wierzytelności, odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek, części odsetkowej raty leasingowej, z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw, z transakcji z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy CIT (w przypadku gdy w związku z tymi transakcjami nie jest wytwarzana wartość dodana pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma);
• nie posiadają udziałów (podobnych praw) w innych podmiotach;
• zatrudniają co najmniej trzech pracowników lub ponoszone są miesięczne wydatki w wysokości trzykrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia na rzecz zatrudnionych na podstawie innych umów co najmniej 3 osób fizycznych, niebędących udziałowcami (wyjątek dla start-upów);
• ponoszą nakłady inwestycyjne lub zwiększają wynagrodzenia pracowników;
• złożenie do właściwego urzędu skarbowego zawiadomienia o wyborze ryczałtu.

Podatnik opodatkowany ryczałtem jest obowiązany ponosić bezpośrednie nakłady na cele inwestycyjne w wysokości większej o:

1. 15%, jednak nie mniejszej niż 20 000 zł – w okresie 2 kolejno następujących po sobie lat podatkowych opodatkowania ryczałtem, albo
2. 33%, jednak nie mniejszej niż 50 000 zł – w okresie 4 lat podatkowych, o którym mowa w art. 28f ust. 1 lub 2

– w stosunku do ustalonej na ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego odpowiednio dwuletni albo czteroletni okres opodatkowania ryczałtem wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji, z wyłączeniem samochodów osobowych, środków transportu lotniczego, taboru pływającego oraz innych składników majątku służących głównie celom osobistym udziałowców albo akcjonariuszy lub członków ich rodzin.

Przez nakłady na cele inwestycyjne rozumie się faktycznie poniesione w roku podatkowym:

1. wydatki na nabycie fabrycznie nowych środków trwałych lub wytworzenie środków trwałych, o których mowa powyżej;
2. opłaty ustalone w umowie zgodnie z ustawą o rachunkowości, z wyłączeniem umowy leasingu operacyjnego, w części stanowiącej spłatę wartości początkowej środków trwałych, o których mowa powyżej.

Ograniczenia w stosowaniu opodatkowaniu ryczałtem (art. 28k Ustawy CIT)

Z „podatku estońskiego” nie będą mogły skorzystać m.in.:

• przedsiębiorstwa finansowe – w szczególności banki, fundusze inwestycyjne, firmy inwestycyjne;
• instytucje pożyczkowe;
• podatnicy osiągający dochody zwolnione z podatku na terenie SSE / PSI;
• podatnicy postawieni w stan upadłości lub likwidacji;
• podatnicy uczestniczący w okresie do 24 miesięcy wstecz w szeroko rozumianych transakcjach reorganizacyjnych (połączenie, podział, przekształcenie, aport).

Niniejsze podsumowanie ma charakter ogólny. Stan prawny aktualny na dzień publikacji artykułu. W przypadku zainteresowania poszczególnymi zagadnieniami prosimy o kontakt.