Od 1 stycznia 2026 r. okresy prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej oraz pracy na umowie zlecenia mają być zaliczone jako staż pracy. Zmiana ta wpłynie na sposób ustalania uprawnień pracowniczych, takich jak prawo do dłuższego urlopu czy nagrody jubileuszowe.
Sprawdź, co nowe przepisy oznaczają dla Twojej firmy i dlaczego warto przygotować się na nie z wyprzedzeniem.
Bardziej inkluzywna definicja “stażu pracy”
Zgodnie z ministerialnym projektem nowelizacji Kodeksu pracy, do stażu pracy wlicza się okresy prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej oraz wykonywania pracy na umowach cywilnoprawnych zgłoszonych do ZUS (zlecenie, świadczenie usług). Zmiany mają na celu wyrównanie szans pracowników w dostępie do uprawnień pracowniczych zależnych od liczby przepracowanych lat.
Nowe przepisy mają wejść w życie od 1 stycznia 2026 r. i będą obowiązywać wstecz. Oznacza to, że do stażu pracy będą wliczane wszystkie odpowiednio udokumentowane okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz okresy prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej.
Kogo obejmie zmiana przepisów i co zostanie wliczone do stażu pracy?
Według Ministerstwa Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej, do nowego stażu pracy zalicza się m.in.:
- okresy prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz bycia współpracownikiem takiej działalności;
- okresy wykonywania umów zlecenia lub umów o świadczenie usług oraz umów agencyjnych;
- okresy przebyte w ramach członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych;
- udokumentowane okresy pracy zarobkowej za granicą (inną niż umowa o pracę);
- okres zawieszenia działalności gospodarczej dla sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem (jeżeli za ten czas były opłacane składki ZUS).
Nowelizacja nie obejmie osób wykonujących usługi na podstawie umów o dzieło.
Wymienione okresy będą potwierdzane głównie zaświadczeniami ZUS. Natomiast inne okresy zatrudnienia, na przykład praca za granicą, pracownik będzie musiał udowodnić przy pomocy innych dokumentów, zgodnie z zasadami ogólnymi. To na pracowniku będzie ciążył obowiązek udokumentowania i udowodnienia poszczególnych okresów zatrudnienia.
Co to oznacza dla pracodawców?
Zdecydowanie większa liczba pracowników będzie uprawniona do 26 dni urlopu w związku z osiągnięciem 10-letniego stażu pracy. Pracodawcy będą musieli na wniosek pracowników przeliczyć ich staż pracy, uwzględniając wcześniejsze okresy zatrudnienia na innych podstawach.
Zmiany w przepisach to dobry moment, by uporządkować formalności. Skorzystaj z naszego wsparcia kadrowo-płacowego – szczegóły znajdziesz na Kadry i płace – JB Solutions
Pracownicy, którzy wcześniej byli osobami samozatrudnionymi uzyskają prawo do nagród jubileuszowych oraz dodatków stażowych wcześniej niż do tej pory. Wliczenie dodatkowych lat pracy zwiększy także podstawę obliczenia kapitału początkowego przy przejściu na emeryturę. To może (chociaż nie musi) skutkować wyższymi świadczeniami emerytalnymi w przyszłości.
Podsumowanie
Nowelizacja Kodeksu pracy umożliwia wielu pracownikom szybszego uprawnienia do dłuższego urlopu wypoczynkowego, dodatków stażowych czy nagród jubileuszowych. Dlatego pracodawcy powinni już teraz przygotować się do przeliczenia stażu pracy swoich pracowników i aktualizacji danych kadrowo-płacowych.
Powyższe podsumowanie ma charakter ogólny i dotyczy przepisów aktualnych na dzień publikacji artykułu. Jeśli masz pytania lub potrzebujesz wsparcia w konkretnej sprawie – skorzystaj z formularza kontaktowego.
