Jedną z najważniejszych dla wszystkich przedsiębiorców zmian, które wchodzą w życie od 1 stycznia 2022 r. jest zmiana w zakresie obliczania i wpłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne. W praktyce zmiana ta może spowodować większe obciążenie dla przedsiębiorców gdyż, w większości przypadków, składka będzie liczona od dochodu podatników.
W dniu 23 listopada br. została ogłoszona w Dzienniku Ustaw ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (tzw. Polski Ład), która zmienia m.in. zasady dotyczące składki zdrowotnej.
Przepisy ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wysokość składki zdrowotnej będzie uzależniona od sposobu opodatkowania działalności gospodarczej, tj. czy podatnik rozlicza się według skali podatkowej, podatku liniowego czy też korzysta z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Co istotne składka zdrowotna, niezależnie od formy opodatkowania, nie będzie podlegała odliczeniu od podatku dochodowego. W praktyce, brak odliczenia składki zdrowotnej może powodować istotne zwiększenie obciążeń finansowych przedsiębiorcy.
Należy również podkreślić, że jeżeli ubezpieczony ma więcej niż jeden tytuł do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, np. prowadzi działalność gospodarczą i jednocześnie będzie zatrudniony w innym podmiocie na umowę o pracę, to będzie opłacać składkę zdrowotną, co do zasady, z obydwu tytułów.
Opodatkowanie według skali oraz liniowe a składka zdrowotna
Dla przedsiębiorców rozliczających się według skali podatkowej oraz podatkiem liniowym podstawą obliczenia składki zdrowotnej będzie dochód z działalności gospodarczej ustalony za rok kalendarzowy (tj. przychód pomniejszony o koszty podatkowe), dodatkowo pomniejszony o kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe (jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów). Co istotne składka zdrowotna nie może niższa niż kwota odpowiadająca 9% minimalnego wynagrodzenia (tj. minimalna składka w 2022 r. wynosić będzie ok. 271 zł).
Odmienna jednak będzie stawka składki zdrowotnej gdyż dla osób rozliczających się według skali podatkowej składka będzie wynosić 9%, a dla osób płacących podatek liniowy składka będzie wynosić 4,9%.
Opodatkowanie ryczałtem a składka zdrowotna
Inaczej będą wyglądać zasady opłacania składki zdrowotnej dla osób rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Zgodnie z art. 81 ust. 2e powołanej powyżej ustawy od 1 stycznia 2022 r. składka zdrowotna dla osób rozliczających się ryczałtem będzie wynosić 9% podstawy wymiaru. W zależności od wysokości przychodów będą obowiązywać trzy podstawy wymiaru:
- przy przychodach rocznych do 60 tys. zł – 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia (miesięczna składka zdrowotna ok. 310 złotych),
- przy przychodach rocznych powyżej 60 tys. zł ale mniejszych niż 300 tys. zł – 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia (miesięczna składka zdrowotna ok. 510 złotych),
- przy przychodach rocznych powyżej 300 tys. zł. – składka zdrowotna wyniesie 180 proc. przeciętnego wynagrodzenia (miesięczna składka zdrowotna ok. 920 złotych).
Składka zdrowotna od członków zarządu
Kolejną istotną zmianą będzie objęcie członków zarządu otrzymujących wynagrodzenie jedynie na podstawie powołania składką zdrowotną.
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, w przypadku gdy członek zarządu spółki otrzymuje wynagrodzenie jedynie na podstawie powołania (uchwały) jego wynagrodzenie nie podlega składkom na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Od 1 stycznia 2022 r. wynagrodzenie członków zarządu dalej nie będzie podlegać składkom na ubezpieczenia społeczne ale zacznie podlegać składce zdrowotnej. Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegać będą osoby powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie (art. 66 ust. 1 pkt 35a). Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosić będzie 9% podstawy wymiaru składki, czyli w tym przypadku wynagrodzenia członka zarządu pobieranego z tytułu powołania (art. 81 ust. 8 pkt 11a).
W przypadku gdy członek zarządu podlega jednocześnie systemowi ubezpieczeń społecznych w innym państwie Unii Europejskiej wówczas nie będzie podlegał polskim przepisom o ubezpieczeniach społecznych a więc od jego wynagrodzenia nie będzie pobierana składka zdrowotna w Polsce. Istotne jest aby osoba taka posiadała aktualne zaświadczenie A1 wydane przez zagraniczną instytucję ubezpieczeniową.
Niniejsze podsumowanie ma charakter ogólny. Stan prawny aktualny na dzień publikacji artykułu. W przypadku zainteresowania poszczególnymi zagadnieniami prosimy o kontakt.
