Mały podatnik – kto to jest? Jak uzyskać ten status?

Prowadzenie działalności w małej i dużej skali stawia przed przedsiębiorstwem zupełnie inne wyzwania. Sporą ich część stanowią kwestie formalne i podatkowe, więc aby mniejsze firmy mogły nieco skuteczniej podejmować konkurencję, wprowadzona została definicja małego podatnika.

Mały podatnik – definicja

Mały podatnik jest definiowany na dwa sposoby: inaczej dla potrzeb podatku dochodowego, a inaczej dla potrzeb VAT.

• Małym podatnikiem PIT jest podmiot, którego wartość przychodu za rok ubiegły nie przekroczył 2 milionów Euro (z uwzględnieniem kwoty podatku VAT).
• Małym podatnikiem VAT jest podmiot, którego wartość sprzedaży za rok ubiegły nie przekroczyła 1 200 000 Euro, z zastrzeżeniem, że jeśli jest to przedsiębiorstwo maklerskie lub podobne, to kwota ta jest obniżona do 45 000 Euro (wraz z kwotą podatku VAT).

Status małego podatnika nie jest nadawany ani potwierdzany – wynika wprost z dokumentów i nie trzeba podejmować żadnych dodatkowych działań, żeby zostać małym podatnikiem.

Podstawa prawna małego podatnika

Pojęcie małego podatnika zostało wprowadzone w:

• art. 5a pkt 20 ustawy o PIT i art. 4a pkt 10 ustawy o CIT w zakresie podatków dochodowych oraz
• art. 2 pkt 25 ustawy o VAT w zakresie podatku od towarów i usług.

W jakim celu uzyskuje się status małego płatnika?

Status małego podatnika ma pomóc małym i średnim firmom w optymalizacji podatkowej. Poprawiony cash-flow przekłada się na konkurencyjność na rynku i pozwala na dokonanie pewnych operacji finansowych i majątkowych, których nie mogą przeprowadzać podmioty nieposiadające podobnego statusu. W ogólnym rozrachunku chodzi o to, aby podatnik miał możliwość konkurowania z większymi podmiotami gospodarczymi.

Mały podatnik PIT – korzyści

Korzyści związane ze statusem małego podatnika PIT to głównie dwa rozwiązania. Po pierwsze, możliwość rozliczania podatku dochodowego kwartalnie (obowiązek podatkowy powstaje w tym samym momencie, ale uregulowanie zobowiązań odbywa się z interwałem kwartalnym). W przypadku dokonania dostawy towarów w lutym, nie trzeba ich więc rozliczać w marcu, ale na koniec kwartału, czyli w terminie kwietniowym (do 25. dnia miesiąca następującego po zamknięciu danego kwartału).

Drugie ułatwienie to opcja skorzystania z jednorazowej amortyzacji środków trwałych z grup 3-8 (z wyłączeniem samochodów osobowych) do wysokości 50 000 Euro. Dzięki temu zdecydowanie obniża się wartość zobowiązania podatkowego za bieżący okres rozliczeniowy. Jeśli próg zostanie przekroczony, mały podatnik nie może dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych za kolejne nabycia.

Mały podatnik CIT – korzyści

Mały podatnik CIT objęty jest niższą stawką podatku. Wynosi ona 9%. Co jednak ważne, skorzystać z tej ulgi można tylko wtedy, jeśli podatnik już ma status małego podatnika i jednocześnie w bieżącym roku podatkowym nie przekroczył progu dochodowego (bez VAT) w wysokości 2 milionów Euro (z przeliczenia według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski).

W przypadku spółek korzyści podatnika są wyraźnie większe – zastosowanie statusu małego podatnika skutkuje ponad dwukrotnie niższe kwotą należnego podatku.

Mały podatnik VAT – korzyści

Mały podatnik VAT może skorzystać z rozliczania VAT metodą kasową, co przesuwa powstanie obowiązku podatkowego. To prosty mechanizm:

• jeśli kontrahentem jest podatnik VAT czynny – obowiązek podatkowy powstaje w chwili uregulowania przez niego należności;
• jeśli nie – w chwili uregulowania całości lub części zapłaty i nie później niż po 180 dniach od wykonania usług albo wydania towaru.

Należy pamiętać, że w przypadku małych podatników rozliczających VAT metodą kasową konieczne jest naniesienie odpowiedniego oznaczenia na fakturach. Warto też wspomnieć, że przy stosowaniu splitu, środki z VAT i tak pozostaną na koncie technicznym. O tym, że wybiera się metodę kasową, podatnicy VAT muszą poinformować Urząd Skarbowy, składając deklaracje podatkowe VAT-R. Zrezygnować z tej metody można po 12 miesiącach, chyba że w ciągu roku podatkowego wykonywanie czynności opodatkowanych sprawi, że podatnik utraci status małego podatnika (wówczas prawo do rozliczania podatku metodą kasową upływa w bieżącym miesiącu).

Mały podatnik – limity

Limity dla małego podatnika VAT to:

• 1 200 000 Euro × 4,5941 zł = 5 513 000 zł45 000 Euro x 4,5941 zł = 207 000 zł

Limity dla małego podatnika PIT to:

• 2 000 000 Euro x 4,5941 = 9 188 000 zł

Kursy  są aktualne na rok 2022. Próg wyrażony w złotych nie jest tak naprawdę obowiązujący, bo w obu przypadkach ustawy definiują limity w Euro, którą to kwotę należy przeliczyć, stosując odpowiednie wartości walut podane przez NBP do przeliczenia kwot wyrażonych w Euro na złotówki. Waluta przychodu nie ma znaczenia.

Rozlicz się korzystniej!

Nie wiesz, czy przysługuje Ci status małego podatnika? Wiesz, że możesz z niego korzystać, ale nie wiesz, jak nie popełnić błędu w deklaracjach rozliczeniowych? Skontaktuj się z nami. Pomożemy Ci ustalić stan faktyczny i podpowiemy, w jaki sposób wykorzystać status małego podatnika z korzyścią dla Twojej firmy!

Niniejsze podsumowanie ma charakter ogólny. Stan prawny aktualny na dzień publikacji artykułu. W przypadku zainteresowania poszczególnymi zagadnieniami prosimy o kontakt.