Po dużej zmianie przepisów podatkowych, które zostały uchwalone w ramach tzw. Polskiego Ładu, zbliżają się istotne zmiany do Kodeksu Pracy. W wykazie prac legislacyjnych opublikowano projekt ustawy zmieniającej Kodeks Pracy i implementującej do polskich przepisy dyrektyw unijnych dotyczących tzw. work-life balance. W świetle przepisów unijnych, nowe regulacje powinny wejść w życie na początku sierpnia 2022 roku.
Projektowane zmiany mogą mieć istotny wpływ na politykę kadrową w przedsiębiorstwach i, pomimo wczesnego etapu legislacyjnego, warto już teraz rozważyć skutki wejścia w życie tych przepisów.
Do najważniejszych zmian w Kodeksie Pracy (dalej: „KP”) zaliczyć należy:
- Obowiązek po stronie pracodawcy w postaci uzasadnienia wypowiedzenia umowy na czas określony. Dotychczas pracodawca miał obowiązek uzasadnić jedynie rozstanie z pracownikiem zatrudnionym na czas nieokreślony (art. 30 § 4 KP).
- Zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej – w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna jest obecność pracownika, będzie on mógł skorzystać ze zwolnienia w wymiarze 2 dni albo 16 godzin, przy czym będzie mu przysługiwało 50% wynagrodzenia (nowy art. 1481 KP).
- Nowe przepisy będą wprowadzały zakaz zabraniania pracownikowi podejmowania innego zatrudnienia (nowy art. 261 KP).
- Wprowadzenie urlopu opiekuńczego w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowych dla pracowników, którzy będą potrzebowali zapewnić osobistą opiekę lub wsparcie bliskiej osobie z rodziny, np. dziecku, matce, ojcu, żonie czy mężowi, wymagającej znacznej opieki (nowy art. 1731 KP).
- Zgodnie z nowymi przepisami zakazane będzie zatrudnianie pracowników sprawujących opiekę nad dziećmi do 8 roku życia w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy i delegowania (art. 178 § 2 KP).
- Planowane jest wprowadzenie nieodpłatnych szkoleń dla pracowników, które są konieczne do wykonywania danego rodzaju pracy (nowy art. 9413 KP).
- Wprowadzenie ochrony pracowników korzystających z uprawnień wynikających z Kodeksu pracy (art. 183f KP).
- Nowe przepisy będą jeszcze bardziej chronić pracowników w ciąży oraz przebywających na urlopie macierzyńskim, m.in. poprzez wprowadzenie zakazu prowadzenia wszelkich przygotowań w celu zwolnienia pracowników (i) w okresie ciąży i okresie urlopu macierzyńskiego, lub (ii) od dnia złożenia wniosku o udzielenie części urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego albo jego części (art. 177 § 1 KP).
- Skrócenie okresu na skorzystanie z urlopu ojcowskiego – wprowadzenie ograniczenia do 12 miesięcy od urodzenia dziecka (art. 1823 KP).
- Zmiany w zakresie urlopu rodzicielskiego poprzez wprowadzenie obowiązku wykorzystania części urlopu przez drugiego rodzica – 9 tygodni urlop będzie nieprzenoszalne i w przypadku nie skorzystania z niego, będzie on przepadał. Łączny wymiar urlopu dla obojga rodziców będzie wynosił 41 tygodnia (urodzenie jednego dziecka) albo 43 tygodnie (przy większej ilości) (art. 1821a KP).
- Wprowadzenie możliwości złożenia przez pracownika wniosku o korzystniejszą dla pracownika formę zatrudnienia, która będzie gwarantowała bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy (nowy art. 293 KP).
Etap legislacyjny
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks Pracy oraz niektórych innych ustaw jest obecnie na etapie konsultacji. Jak wskazaliśmy powyżej należy się spodziewać, że nowe przepisy zaczną obowiązywać w okresie wakacji tego roku.
Niniejsze podsumowanie ma charakter ogólny. Stan prawny aktualny na dzień publikacji artykułu. W przypadku zainteresowania poszczególnymi zagadnieniami prosimy o kontakt.