Biznes często toczy się przy lampce wina. Butelka dobrego trunku, czyli alkohol jako prezent, to też popularny sposób na podziękowanie klientowi za współpracę. Często jednak powstaje pytanie, czy takie wydatki mogą stanowić koszt podatkowy prowadzenia działalności? Czy można odliczyć VAT od takiego zakupu?
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
Podstawową zasadę zaliczania wydatków do kosztów podatkowych określa art. 15 ust. 1 ustawy podatku dochodowym od osób prawnych („Ustawa CIT”). Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Wyjątki stanowią wydatki wymienione w art. 16 ust. 1 Ustawy CIT.
W kontekście alkoholu kluczowy jest art. 16 ust. 1 pkt 28 Ustawy CIT. Przepis wyklucza z kosztów uzyskania przychodów koszty reprezentacji. Dotyczy to zwłaszcza usług gastronomicznych, żywności i napojów, także alkoholu.
Alkohol jako prezent okolicznościowy
Przedsiębiorcy często wręczają klientom butelki wina, whisky czy inne alkohole jako prezenty. Czy taki wydatek może być kosztem podatkowym?
Organy podatkowe konsekwentnie uznają, że zakup alkoholu w celu wręczenia go klientom stanowi wydatek na reprezentację.
Przepisy Ustawy CIT nie zawierają definicji pojęcia „reprezentacji”. W orzecznictwie przyjmuje się, że oznacza to działanie w celu wykreowania oraz utrwalenia pozytywnego wizerunku podatnika wobec innych podmiotów. Reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej. Mają one na celu stworzenie pozytywnego wizerunku podatnika. Dzięki temu ułatwiają zawarcie umowy lub poprawę jej warunków.
Kosztami reprezentacji są wydatki, których wyłącznym bądź dominującym celem jest stworzenie pewnego wizerunku podatnika, stworzenie dobrego obrazu jego firmy czy działalności, wykreowanie pozytywnych relacji z kontrahentem.
W takiej sytuacji wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenie swojej zasobności, profesjonalizmu. Przy tak zdefiniowanym terminie „reprezentacji” kwestia wystawności, okazałości czy też ponadprzeciętności nie ma żadnego znaczenia.
W interpretacji z 5 kwietnia 2023 r. (sygn. 0114-KDIP2-1.4010.103.2023.2.KW) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że wydatki na zakup alkoholu nie przyczyniają się do osiągnięcia lub zabezpieczenia źródła przychodów. Wydatki te, nawet jeżeli uznawane są za zwyczajowo przyjęte nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Trudno powiązać wydatek na alkohol znajdujący się w prezentach z zakładanym celem poprawy atmosfery między spółką a kontrahentami czy zacieśnieniem współpracy.
Co istotne, nie ma znaczenia czy alkohol jest częścią większej paczki (np. razem z gadżetami czy słodyczami) czy też samodzielnie. W obydwu przypadkach organy podatkowe uznają, że wydatek na alkohol nie może stanowić kosztu podatkowego. Przykładowo w interpretacji z 16 czerwca 2021 r. (sygn. 0114-KDIP2-1.4010.89.2021.3.PD) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że zarówno wino przekazywane kontrahentom samodzielnie jak i element paczek, w skład w których wchodziły również gadżety (kubek, notes, miód) nie mogą stanowić kosztu podatkowego.
Odliczenie VAT od prezentu w formie alkoholu
W przeciwieństwie do podatku dochodowego, organy podatkowe nie są tak restrykcyjne w zakresie możliwości odliczenia VAT z faktur dokumentujących zakup alkoholu.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług („Ustawa VAT”), w zakresie, w jakim towary i usługi wykorzystujemy do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a Ustawy VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika m.in. z tytułu nabycia towarów i usług.
W wydawanych interpretacjach organy akceptują, że prezenty (również w postaci alkoholu) mają na cel utrzymanie bądź zintensyfikowanie relacji z kontrahentami. Ustawodawca nie precyzuje w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek ten może być bezpośredni lub pośredni. Przy nabyciu alkoholu bądź innych prezentów podatnik będzie miał prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Tak wskazuje interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 kwietnia 2023 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.88.2023.2.MM).
Powyższe podsumowanie ma charakter ogólny i dotyczy przepisów aktualnych na dzień publikacji artykułu. Jeśli masz pytania lub potrzebujesz wsparcia w konkretnej sprawie – skorzystaj z formularza kontaktowego.
