Spółka z o.o. czy jednoosobowa działalność? To jedna z pierwszych decyzji, przed jakimi stają przedsiębiorcy. W 2025 roku kwestia ta nabiera jeszcze większego znaczenia. Różnice w opodatkowaniu, składkach ZUS czy formalnościach rejestracyjnych wpływają na rentowność i bezpieczeństwo biznesu.
Poniżej porównujemy obie formy działalności pod kątem czterech najważniejszych aspektów: odpowiedzialności majątkowej, podatków, ZUS i perspektyw rozwojowych.
Zakres odpowiedzialności majątkowej
Najważniejszą dla przedsiębiorców różnicą jest ograniczenie odpowiedzialności wspólnika.
W spółce z o.o. wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki tylko do wysokości wniesionych wkładów. Jego prywatny majątek zwykle nie jest zagrożony w razie kłopotów finansowych firmy. Taką odpowiedzialność ponoszą wyłącznie członkowie zarządu, jednak pod pewnymi warunkami mogą się od niej uchylić, np. poprzez złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości we właściwym terminie.
Taka konstrukcja zwiększa bezpieczeństwo przedsiębiorcy, szczególnie w działalności obarczonej dużym ryzykiem.
Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą (JDG) odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania firmy. Brak odrębnego bytu prawnego oznacza, że granica między finansami prywatnymi a firmowymi praktycznie nie istnieje. Ta pełna odpowiedzialność majątkowa stanowi istotne ryzyko, zwłaszcza gdy firma zaciąga zobowiązania finansowe lub działa w branżach wymagających znaczących inwestycji.
Podatek dochodowy
W spółce z o.o. dochód firmy jest opodatkowany podatkiem CIT. Podstawowa stawka CIT wynosi 19%, ale mniejsze spółki mogą korzystać z preferencyjnej stawki 9% (pod warunkiem, że roczne przychody nie przekraczają równowartości 2 mln euro).
Należy jednak pamiętać, że dodatkowo pojawia się drugi podatek – 19% od wypłaconych wspólnikom dywidend (PIT od zysków kapitałowych, tzw. “podatek Belki”). W praktyce oznacza to podwójne opodatkowanie wspólników spółki z o.o. Raz na poziomie spółki, drugi raz przy wypłacie zysku dla udziałowców.
Zaletą takiego modelu jest możliwość kumulowania zysku w firmie i reinwestowania go bez konieczności opodatkowania po stronie właściciela do momentu wypłaty.
Spółki z o.o. mają ponadto dostęp do tzw. estońskiego CIT. W tym wariancie podatek płaci się dopiero przy wypłacie zysku wspólnikom, co sprzyja akumulacji kapitału w firmie.
Przedsiębiorcy prowadzący JDG płacą podatek PIT. Do wyboru mają trzy formy opodatkowania:
- skala podatkowa (zasady ogólne): 12% i 32% od dochodu, wraz z kwotą wolną do 30 000 złotych;
- podatek liniowy: 19% od dochodu bez kwoty wolnej, ale ze stałą stawką;
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych: stawki procentowe zależą od rodzaju działalności (najczęściej od 2% do 17% od przychodu z danej usługi).
Możliwość wyboru daje przedsiębiorcom jednoosobowym pewną elastyczność. Przy wyższym zysku efektem może być jednak większe obciążenie fiskalne niż w spółce z o.o.
W JB Solutions pomagamy przedsiębiorcom wybrać najlepszą formę prowadzenia biznesu, oferując doradztwo podatkowe, prawne i biznesowe dopasowane do indywidualnych potrzeb. Sprawdź, co możemy dla Ciebie zrobić: Doradztwo biznesowe – JB Solutions
Składki ZUS i ubezpieczenie zdrowotne
W przypadku jednoosobowej spółki z o.o. wspólnik traktowany jest przez przepisy ZUS jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, co oznacza, że ma obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Co więcej, ciąży na nim także obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego, które płaci się niezależnie od innych tytułów ubezpieczenia.
Wspólnicy dwuosobowych i większych spółek z o.o. są zwolnieni z tego obowiązku, chyba że są zatrudnieni w spółce na umowę o pracę lub zlecenie, wtedy opłacają składki ZUS i składkę zdrowotną od tych umów. Obowiązek opłacania składki zdrowotnej dotyczy także wspólnika, który otrzymuje wynagrodzenie za pełnienie funkcji członka zarządu na podstawie powołania.
Przedsiębiorca prowadzący JDG płaci ZUS i składkę zdrowotną obowiązkowo. Wysokość składki zdrowotnej zależy od wybranej formy opodatkowania. Przedsiębiorcy o niższych przychodach mogą zgłosić się do ulgi „Mały ZUS Plus”, płacąc składki od niższej podstawy (między 30% a 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia).
Rozwój firmy i pozyskiwanie inwestorów
Spółka z o.o. daje znacznie więcej możliwości rozwoju kapitałowego niż JDG. Transparentność struktury i rejestru KRS wzmacnia zaufanie inwestorów. Eksperci zazwyczaj podkreślają, że spółka z o.o. jest atrakcyjna dla firm planujących szybki rozwój lub potrzebujących zewnętrznego finansowania – inwestorom łatwiej jest zaangażować się kapitałowo w taki podmiot. Udziały w spółce można też przekazać innym osobom (np. wspólnikom, spadkobiercom) bez przerywania działalności
Jednoosobowa działalność gospodarcza z założenia ogranicza te możliwości, ponieważ jest „firmą” ściśle związaną z właścicielem. Choć przy małych przedsięwzięciach to nie przeszkadza, przy starcie poważniejszych inwestycji może stanowić barierę.
W efekcie rozwinięcie biznesu na większą skalę często wymaga przekształcenia JDG w spółkę lub założenia sp. z o.o. od nowa. W praktyce oznacza to dla wielu firm etap pewnej biznesowej „dojrzałości”, po którego przekroczeniu spółka z ograniczoną odpowiedzialnością staje się korzystniejsza.
Podsumowanie
Spółka z o.o. czy jednoosobowa działalność? Wybór zależy od wielu czynników: planowanej skali biznesu, poziomu zysków, chęci ograniczenia ryzyka i dalszych planów rozwojowych. Ostatecznie należy więc wybrać formę adekwatną do specyfiki działalności, potencjału wzrostu i strategii przedsiębiorcy. Nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania dobrego dla każdego przypadku.
Powyższe podsumowanie ma charakter ogólny i dotyczy przepisów aktualnych na dzień publikacji artykułu. Jeśli masz pytania lub potrzebujesz wsparcia w konkretnej sprawie – skorzystaj z formularza kontaktowego.
